กฎ 10-10-10 เทคนิคการตัดสินใจที่เรียบง่าย และทรงพลัง

เคยมั้ยคะ…เรื่องเล็กๆ แต่คิดวนไปวนมาเป็นชั่วโมง จะตัดสินใจก็กลัวพลาด จะไม่ตัดสินใจก็ไม่อยากวนอยู่ที่เดิม

เคยมีเพื่อนฝูงหลายๆคนมาขอคำแนะนำจากวรรณเหมือนกันค่ะ บอกว่า อยากได้วิธีช่วยตัดสินใจให้ดีขึ้น แต่ ขอแบบไม่ต้องเข้าใจหลักการอะไรยากๆ แต่ใช้ได้ผล มีมั้ย?

วันนี้ วรรณเลยอยากเอาสิ่งที่เรียกว่า “กฎ 10-10-10” มาฝากกันค่ะ เพราะเป็นอะไรที่เข้าใจได้ง่าย ใครอ่านจบก็เอาไปปรับใช้ได้ทันที และที่สำคัญ อธิบายได้ด้วยหลักการพื้นฐานของวิทยาศาสตร์การตัดสินใจ (decision science) ด้วยค่ะ ว่าทำไม เทคนิคง่ายๆแบบนี้ มันถึงใช้ได้ผลและทรงพลัง

🧠 กฎ 10-10-10 คืออะไร?

กฎ 10-10-10 เป็นคอนเซปต์ที่ถูกพูดถึงในหนังสือขายดี ชื่อ “10-10-10: A Life-Transforming Idea” ที่เขียนโดย Suzy Welch (อดีต editor in cheif ของ Harvard Business Review)

หลักการง่ายๆ ของกฎ 10-10-10 คือ การถามตัวเอง 3 ข้อนี้ก่อนตัดสินใจ

• ถ้าฉันตัดสินใจแบบนี้ไป อีก 10 นาที จะรู้สึกยังไง? (10 minues)
• อีก 10 เดือน จะมีผลกระทบอะไรบ้าง? (10 months)
• และ อีก 10 ปี เรื่องนี้ยังจะสำคัญอยู่มั้ย? (10 years)

การถามตัวเองง่ายๆแค่ 3 คำถาม จะช่วยให้เรามีมุมมองที่กว้างขึ้น และ ตัดสินใจได้ดีขึ้น

🔬 ทำไมมันถึง work?

✅ ในมุมของ decision science กฎ 10-10-10 จะช่วยให้เราเปลี่ยน mode การตัดสินใจจาก การตัดสินใจแบบรวดเร็ว ใช้สัญชาตญาณ ใช้แค่ข้อมูลตรงหน้า(System 1) ไปเป็นการใช้เหตุผล คิดวิเคราะห์ และมองภาพระยะยาว (System 2)

✅ ช่วยลด present bias (อคติที่ให้ค่าน้ำหนักกับปัจจุบันมากเกินไป) – พอเราปรับคำถามจาก “ตอนนี้ฉันรู้สึกยังไง?” ไปเป็น “อีก 10 ปีมันจะมีผลกับฉันยังไง?” เรากำลังบังคับให้สมองมองการตัดสินใจครั้งนี้ ผ่านมุมมองที่หลากหลาย รวมถึงไม่ลืมที่จะพิจารณาผลลัพธ์ในระยะยาว

✅ การชั่งน้ำหนักผลลัพธ์ ทั้งจากระยะสั้น และ ระยะยาว จะช่วยให้เราตัดสินใจจาก “มุมมองที่ใหญ่ขึ้น” และตรงกับสิ่งที่เราต้องการจริงๆ ในระยะยาวมากขึ้น (strategic alignment)

✍️ Case study จากชีวิตจริง

เคยมีครั้งนึง มีเพื่อนมาปรึกษาวรรณ เกี่ยวกับการโยกย้ายตำแหน่งงาน ซึ่งเป็นงานในบริษัทเดิม แต่อยู่ในสายงานที่ไม่ใช่สายงานหลัก ซึ่งเพื่อนก็ลังเลว่า ควรจะตอบรับดีมั้ย? หรือควรจะตอบปฏิเสธ?

▶️ถ้าตอบรับ ก็กังวลว่า จะทำให้ความก้าวหน้าในสายงานหลักช้าลง เหมือนเสียเวลาเถลไถลไป 2-3 ปี ในขณะที่เพื่อนๆ อาจจะแซงหน้าเราไป

▶️ถ้าตอบปฏิเสธ ก็กังวลว่า จะสร้างภาพจำ ของการไม่เปิดรับอะไรใหม่ๆ ในอนาคต ถ้ามีโอกาสอะไรดีๆ ผู้ใหญ่ก็อาจจะไม่นึกถึงเรา

หลังจากคิดวนไปวนมาสักพัก ก็รู้สึกอยากได้มุมมองใหม่ๆ ก็เลยมาชวนคุย วรรณเลยแนะนำ กฎ 10-10-10 ให้เพื่อนลองถามตัวเองว่า ถ้าตอบรับไปแล้ว …

• อีก 10 นาที จะรู้สึกยังไง? → คงจะตื่นเต้นกับความท้าทายครั้งใหม่ และอาจจะกังวลนิดๆ ว่าจะทำยังไงให้ผลงานออกมาดี
• อีก 10 เดือน → คงกำลังพยายามเต็มที่กับงานใหม่ แต่ก็อาจจะแอบหันไปมองเพื่อนที่ทำงานเดิม แล้วอดคิดไม่ได้ว่า เราพลาดอะไรไปรึเปล่า
• อีก 10 ปี → การทำงานเดิมไปอีก 10 ปี หรือ ทำงานใหม่ 2 ปี แล้วก็ยังมีโอกาสกลับไปทำงานเดิมอีก 8 ปี จริงๆแล้ว แบบหลัง น่าจะตอบโจทย์ความต้องการด้านอาชีพการงานในแบบที่ต้องการมากกว่า

พอเห็นภาพแบบนี้ ก็รู้สึกสามารถปล่อยวางความกังวลเฉพาะหน้าได้ แล้วตอบรับความท้าทายครั้งใหม่ได้แบบไม่ลังเล

✈️ TL; DR ยาวไปไม่อ่าน สรุปสั้นๆตรงนี้

ครั้งถัดไป ที่รู้สึกคิดไม่ตก ลองสูดหายใจลึกๆ แล้วถามตัวเองว่า การตัดสินใจนี้ จะทำให้เรารู้สึกยังไงในอีก 10 นาที / 10 เดือน / 10 ปี หลังจากนี้ เราไม่จำเป็นต้องมีคำตอบให้ตัวเองเป๊ะๆก็ได้ แค่ได้เห็นภาพก็ช่วยได้เยอะแล้ว

กฎ 10-10-10 ไม่ใช่สูตรสำเร็จการตัดสินใจที่จะการันตีผลลัพธ์ที่ดีได้เสมอไป แต่มันคือ “เครื่องมือ” ที่ช่วยให้เราหลุดจากวงจรคิดวนซ้ำๆ, มองเห็นมุมมองใหม่ๆ และที่สำคัญ มันทำให้เราย้อนกลับมามองตัวเองในทุกการตัดสินใจ ว่าอะไร คือสิ่งที่เราต้องการ และ ให้คุณค่าในระยะยาว เหมือนที่ Brian Tracy เคยบอกเอาไว้ว่า

“Long-term thinking improves short-term decision making”.